Şehir; bir plana uygun şekilde hazırlanan sınırları ve belli bir nüfusu olan yerleşim merkezlerine verilen isimlerdir. Latince kökenli olan şehir kelimesi, dilimize Farsçadan geçmiştir. Bu kelimenin Türkçe anlamı ise sivildir. Teorik tanıma göre bir yerleşim yerinin şehir olabilmesi için 10.000 kişinin üzerinde çalışan nüfusunun, ticaret ve tarım gibi alanlara yoğunlaştığı yerler olmalıdır. İnsanların var oluşundan bu yana şehirler kurulmuş tur ve bu toplu yaşam anlayışına geçmişten günümüze kadar devam etmekteyiz.
Tarihte Şehirlerin Kuruluşu İlk Nasıl Gerçekleşmiştir?
Şehirler insanlarla beraber beş bin yıldır oluşmuş yapılardır. Bu yerleşim yerlerine baktığımızda tarihte ilk kez yerleşik hayata geçen ve tarımla uğraşan insanların şehirler oluşturmaya başladıklarını görüyoruz. Birkaç yüz kişiden oluşan köylerde tarımla uğraşan insanlar ilk kez toplu bir şekilde yerleşim yeri oluşturarak bugünkü şehirlerin temelini atmışlardır. İndus, Mezopotamya, Nil ve Sarımsak Vadisi gibi yerler tarıma çok elverişli olduğu için insanlar ilk kez buralarda toplu yerleşim hayatı kurmaya başlamışlardır.
Genel olarak ilk yerleşim yerlerine bakıldığında insanlar yaşamlarını tarım üzerinden devam ettirdikleri için yerleşim yer olarak da bu konumlara yakın yerleri tercih etmişlerdir. Zaman içerisinde tarımın çoğalması ticareti de arttırmıştır. Bu da yerleşim yerlerinde artık ticaretin de önemli olduğunu göstermektedir. Şehirleşme hayatı 19. Yüzyıla kadar oldukça yavaş bir şekilde ilerlese de sanayileşme ile birlikte artık daha hızlı ve farklı etkenler etrafında insanlar yerleşim yerleri seçemeye başlamışlardır.
Günümüz Şehirlerinde Planlamacılık
Geçmişte birkaç yüz insanın bir araya gelerek oluşturdukları yerleşim yerleri olan şehirler, günümüzde giderek gelişmiş ve daha çok insanı içinde barındırarak farklı planlamalar ile çoğalmıştır. Gelişmiş ülkeleri incelediğimizde dağınık bir yerleşme yerine daha stratejik bir şekilde planlı yerleşmelerle şehirlerini oluşturduklarını görüyoruz. Bu şekilde planlı bir şehircilik uygulandığında ülkelerin insanlara sunduğu yaşam kalitesinin arttığı ve oluşabilecek çarpık kentleşme, görüntü kirliliği gibi sorunların da önüne geçildiğini görüyoruz.
Şehirleşmenin en büyük nedenlerinden biri ekonomi ve eğitimdir. Bu sebepler göz önüne alınarak daha kaliteli bir yaşam standarttı için şehirlerin planlanması oldukça önemlidir. Şehircilik planlaması ülkelere ve insan yaşamına her zaman olumlu katkılarda bulunur. Geçmişten günümüze şehir kavramına baktığımızda gelişen Global dünya ile birlikte bu tanımında oldukça değiştiğini ve geliştiğini gözlemliyoruz.
