Yapma Destan
Yapma destan ya da diğer bir deyişle yapay destan mevcut bir doğal destanın benzerinin yaratılmasıdır. Normalde suni destanlar bir yazarın kaleminden çıkan, ne zaman ortaya atıldığı belli olan ve tabii destanla benzerlikler taşıyan yapılardadır.
Yapma destan örnekleri hem global hem de Türkiye özelinde gözlemlenebilir. Toplum tarafından önemsenen, toplumu harekete geçirebilecek ya da toplumda bir duyguyu uyandıracak olan destanlar yaratılabilir.
Fazlasıyla sıra dışı ve mümkün olmayacak nitelikte olan detaylardan kaçınılan bu yapay destanlarda en önemli ayrım ise kaynaktır. Normalde doğal destanların çok büyük bir çoğunluğu anonimdir. Fakat yapma destanlarda yazar bellidir. Yani kimden ve ne zaman çıktığı saptanabilir.
Yapma Destan Özellikleri
- Yapma destanlar anonim değildir. Kim tarafından yazıldığı bilinir.
- Doğal destanlar genelde sözlü olarak da karşımıza çıkarken, yapma destanlar yazılı destan türüdür.
- Genellikle uzak geçmişten ziyade yakın geçmişe yönelik destanlardır.
- Doğaüstü olaylara, inanılmaz yeteneklere sahip kahramanlara pek rastlanmaz. Daha suni ve olası bir akışa sahiptir.
Dünya Edebiyatından Yapma Destan Örnekleri
- Latin edebiyatı: Aeneis (Vergilius).
- Fransız edebiyatı: Henriade (Voltaire).
- Portekiz edebiyatı: Os Lusiadas (Camoens).
- İngiliz edebiyatı: Kaybolmuş Cennet (John Milton).
- İtalyan edebiyatı: Kurtarılmış Kudüs (Tasso), Çılgın Orlando (Ariosto), İlahi Komedya ( Dante ).
Türk Edebiyatından Yapma Destan Örnekleri
- Üç Şehitler Destanı (Fazıl Hüsnü Dağlarca): Kurtuluş Savaşı’ndan bazı kesitler anlatılır.
- İstanbul Fetih Destanı (Fazıl Hüsnü Dağlarca)
- Çanakkale Destanı (Fazıl Hüsnü Dağlarca)
- Çanakkale Şehitlerine (Mehmet Akif):Kurtuluş Savaşı’ndan bazı kesitler anlatılır.
- Genç Osman Destanı (Kayıkçı Kul Mustafa)
- Kuvayi Milliye Destanı (Nazım Hikmet)
- Kurtuluş Savaşı Destanı (Cahit Külebi)
- Sakarya Meydan Savaşı (Ceyhun Atuf Kansu)
- Maraş’ın ve Ökkeş’in Destanı (Gülten Akın)
