Surre-i Hümayun alayı
Surre-i Hümayun alayı Osmanlı imparatorluğu döneminde Mekke ve Medine’ye doğru yola çıkan ve İstanbul’dan armağanlar taşıyan alaya verilen isimdi. Son derece önemli bir alay olan Surre-i Hümayun kelime anlamı olarak da öğrenilebilir. Zira Arapça hükümdar tarafından gönderilen para ve armağan anlamına gelen Surre ile Farsça kutlu ya da padişah ile ilgili olan anlamlarına gelen Homayun kelimelerinin birleşimiyle oluşmuştur.
Çeşitli yardımları, hediyeleri ve armağanları İstanbul’dan Mekke’ye götüren halaya Surre-i Hümayun denir. Haremeyn olarak adlandırılan Mekke ve Medine’ye her hac dönemi öncesinde Surre-i Hümayun alayı çıkarılırdı. Padişah özenle seçilen hediyeleri ve yardımları en yoksulundan en zenginine kadar dağıtılmak üzere Mekke’ye yollardı.
Surre-i Hümayun alayı henüz İstanbul’dan çıkmadan evvel Topkapı sarayında törenle karşılanır ve öyle yolcu edilirdi. İşte buna da Surre alayı ismi verilirdi. Mekke’ye kadar gidecek olan develer özenle süslenir, halk ise Topkapı sarayının önüne kadar gelip padişah ile beraber hediyeleri yüklerdi. Halk kendi iradesiyle de hediye alıp Mekke ve Medine’ye gönderirdi.
Topkapı sarayı önündeki bu süreçte Kuran-ı Kerim okunur, Allah(c.c) ve peygamber efendimiz Hz. Muhammed(sav) anılırdı. Osmanlı devleti padişahlarının büyük bir kısmında bu gelenek çok net bir biçimde sürmüş olup Mekke ve Medine’ye Surre-i Hümayun alayı çıkarılmıştır. Padişahların peygamber efendimiz(sav)’e olan sevgisini ve saygısını bu yolla gösterdiklerini, Haremeyn’de bulunan hem yoksul halka hem de peygamber soyundan olanlara çeşitli armağanlar ilettiğinin altını çizebiliriz.