Pandomim Nedir? Pandomim Sanatının Öncüleri

Pandomim

Pandomim nedir sorusunu sessiz bir tiyatro oyunu olarak cevaplamak mümkündür. Mim sanatı olarak geçen bu oyun türü dünya çapında öncü bir tiyatro kolu olarak gelişimini günümüze kadar sürdürdü. Hatta tüm dünyaca ünlü Pandomim sanatçıları sanatın yayılmasında önemli bir rol oynadı.

Gösteri sanatları arasında yer alan dallardan birisi olarak Pandomim aynı zamanda Pantomim olarak da anılmaktadır. İngiliz pandomimi ile karışıklığa mahal vermemek adına çoğu zaman Pandomim ifadesinden ziyade Mim ifadesi kullanılır. Sessiz tiyatro olması ise Pandomim tarihçesi ile son derece net açıklanabiliyor.

İlk ortaya çıkış zamanında Antik Yunan krallarının büyük ambargolarına maruz kalan sanatçılar bunu yine sanatla çözmek istediler ve bu oyun türü doğdu. Kendilerini eleştiren hiçbir şeyi onaylamayan kralları eleştirmek ise sözü olmayan, herhangi bir beyan içermeyen, yalnızca jest ve mimiklerle oynanan oyunlarla mümkün oldu. Ki bu hem halk tarafından sevildi hem de sanat aktarımı gerçekleşmiş oldu. Henüz tiyatronun temelleri atılmadan önce ortaya çıkmış olan bir gösteri sanatı olması önemini vurgulamaya yetebiliyor.

İlk örneklerinin milattan önceye dayandığı Mim oyunlarının özellikle 17.yüzyıl itibariyle çok daha geniş bir kitleye hitap etmesi, ardından tiyatro ile beraber daha fazla yankı bulması ve gelişimini sürdürmesi kaçınılmaz oldu. Öyle ki bale ile harmanlanan ve el, kol, yüz ve beden hareketleriyle bir görsel sanat yapmayı mümkün kılan Pandomim mistik ruhunu üzerinden atarak Yeni Çağ ile beraber gerçek hayata yönelmiştir. Gerçekçi olaylara, gündelik yaşantılara ve insan ruhuna dokunmaya başlayarak daha da büyük bir etkiye sahip olmuştur.

Eski Yunan ve Roma döneminden beri aktif olarak var olan bu sanat herhangi bir söz kullanmadan bir hikâyeyi izleyiciye aktarma sanatıdır. Bundan dolayı sessiz tiyatro olarak adlandırılır. Pandomim sanatçıları sokakta ya da bir sahnede oyunlarını oynayabilirler. Ki burada tek kişilik gösteriler yoğunlukta olsa da grup olarak da Pandomim gösterileri yapılabilir.

Sanatçılar sahneye adım atmadan önce yüzlerine beyaz bir makyaj yapabilirler, hikâyeye uygun bir makyajla veya maskeyle sahneye çıkabilirler. Ayrıca yine hikâye temeline bağlı olarak danslar ve farklı koreografiler oyuna dahil edilebilir. Dünya genelinde Charlie Chaplin adını Pandomim sanatıyla adeta bütünleştirmiş durumdadır.

Yine Laurel ve Hardy öncüler arasında gösterilirken ülkemizde de Erdinç Dinçer tarafından öncülüğü üstlenilmiştir. Taner Barlas Mim Tiyatrosu ise Türkiye’de özel olarak Pandomim için etkinliklerini sürdürmüştür. İstanbul Üniversitesi Devlet Konservatuarı Pantomim sanat dalının kurucusu Vecihi Ofluoğlu, ilk Pandomim kitabının Türkiye’de yazarı olan Ulvi Arı da yine akademik açıdan bakıldığında Mim sanatına çokça katkı sağlamıştır.

Pandomim Sanatının Öncüleri

Pandomim sanatının öncüleri arasında her ne kadar popülaritesinden dolayı Charlie Chaplin ilk akla gelen isim olsa da tarihinde çok değerli sanatçılar barındırmaktadır. Örneğin Pandomim için en önemli kişi ilk öncü olarak nitelendirilen Fransız Marcel Marceau’dur. Sanatın Türkiye’de tanınması, tanıtılması, öğrenilmesi ve yayılması içinse yazar ve oyuncu olan Erdinç Dinçer ilk taşın altına elini koyan kişi olmuştur.

Türkiye odaklı olarak bakıldığında Pandomim sanatının öncüleri arasında şu isimleri saymak mümkündür.

• Erdinç Dinçer
• Taner Barlas
• Caner Karavit
• Ergin Kolbek
• Ulvi Arı
• Vecihi Ofluoğlu

Pandomim Hakkında Temel Sorular ve Cevapları

Pandomim hakkında sorular ve merak edilen cevapları açısından en temel detayları bir araya getirdik.

• Pandomim Nedir?

Pandomim en temel anlamıyla herhangi bir söz kullanmadan, sessiz bir biçimde beden ve yüz hareketleriyle bir mesajı iletmek, bir hikâyeyi anlatmak ve bir karaktere hayat verme sanatıdır.

• Pandomim Sanatçıları Ne Yapar?

Pandomim oyununda sahneye çıkan sanatçı maske veya makyaj ile oyununa başlar. Hikâyesini anlatmak için ses kullanmayacağından dolayı sessiz tiyatro oynamaya başlar. Bunu beden hareketleriyle ve yüz hareketleriyle gerçekleştirir.

• Pandomim Sanatçıları Sahneye Nasıl Çıkar?

Pandomim yaparken genellikle yüze beyaz bir makyaj yapılır. Ancak bunun aksine yüze maske takılarak oynayan sanatçılar da vardır.

• Pandomim Tiyatro Salonlarında Mı Oynanır?

Pandomim teknik olarak bir görsel sanat dalı olduğundan tiyatro salonlarında bulunan sahneler en doğru seçim olacaktır. Fakat bu sanat dalının herhangi bir kısıtlaması değildir. Pandomim sanatçısı sokakta da oyununu izleyicilerine aktarabilir.

• Pandomim Sanatına Yön Veren İsimler Kimler?

Pandomim sanatının global olarak öncüsü Fransız asıllı oyuncu Marcel Marceau iken ülkemizde ise öncü olarak Erdinç Dinçer gösterilir. Ayrıca dünya genelinde en popüler isim Charlie Chaplin’dir.

• Metinde Kullanılan Anlatım Biçimi Nedir?

Pandomim nedir sorusuna nesnel cevaplar vererek açıklayıcı bir anlam bütünlüğü kazandırılmıştır. Ayrıca bilgi verici ve konuyla ilgili doyurucu bir anlatım dili seçilmiştir.