Meridyen Nedir? Meridyenlerin Özellikleri

Meridyen

Dünya üzerinde kutuplar arasında bir diğer kutba kadar uzandığı varsayılan çizgilere meridyen adı verilir. Dünya üzerinde konum belirlemek için meridyenlerden faydalanılır. Kutuplar arasındaki bu yarı çemberlerin tümünün boyutları eşittir. Yuvarlak bir şekle sahip olan dünya bunu mümkün kılmaktadır.

Dünya üzerinde başlangıç meridyeni olarak kabul edilen meridyen İngiltere’nin Londra şehrinde bulunan Greenwich gözlemevinin hemen üzerinden geçer. Burası başlangıç noktası olarak kabul edildiğinden doğusunda 180, batısında 180 olmak üzere toplamda 360 meridyen bulunmaktadır.

Meridyenlerin Özellikleri Neler?

Meridyenlerin özellikleri ise şu şekilde sıralanabilir.

• Meridyenlerin yuvarlak, daha doğrusu geoit bir yapıya sahip olan dünyadan kaynaklı olarak tümünün boyutları eşittir.
• Ekvator çizgisi baz alındığında meridyenler arasındaki mesafe 111 kilometredir.
• 111 kilometre araya sahip olan meridyenler yerel saat farkını ortaya koyar. İki meridyen arasında da 4 dakikalık bir zaman farkı bulunmaktadır.
• Londra’da bulunan Greenwich kasabası başlangıç meridyeninin geçtiği yer olarak kabul edilmiştir.
• Başlangıç meridyeni olan Greenwich’in doğusunda 180, batısında 180 olmak üzere toplamda 360 meridyen bulunmaktadır.
• Kutup noktaları hem güneyde hem de kuzeyde meridyenlerin tümünün kesiştiği noktalardır. Meridyenler arası mesafe ekvatorda eşitken kutuplara doğru azalır.
• Kuzey kutbundan güney kutbuna uzanan bir meridyenin tam karşısında bulunan güney kutbundan çıkıp kuzey kutbuna uzanan meridyene antimeridyen denir.
• İki farklı lokasyon eğer aynı meridyen üzerinde yer alıyorsa yerel saat farkı söz konusu değildir.
• Başlangıç meridyeni Greenwich’in doğusuna doğu yarım küre, batısına ise batı yarım küre ismi verilmiştir.
• Dünyayı iki eşit parçaya bölen hayali çizgiler için kullanılan tanım meridyendir.
• Doğuda bulunan meridyenlerde yerel saat batıdakilere nazaran ileriyi gösterir. Çünkü dünya doğu yönüne doğru dönmektedir.

Aynı meridyen üzerinde bulunan noktalarda herhangi bir yerel saat farkı olmadığından söz etmiştik. Aynı zamanda 21 Mart ile 23 Eylül gibi ekinoks dönemlerinde ekvatora dik açıyla gelen güneş ışınları aynı meridyenler üzerinde aynı saatte güneş doğuşunu ve aynı saatte güneş batışını mümkün kılar. Türkiye’de bunun örneğini Trabzon ile Elazığ’da aynı saatte güneşin doğması ve batması olarak gözlemlemek mümkündür.

İki Meridyen Uzunluğu Ne Kadar?

Dünya üzerinde 360 meridyen bulunur ve bunların 180’i doğu yarım kürede, 180’i ise batı yarım kürededir. Meridyenler arasındaki mesafe ölçüsel olarak ekvatorda 111 kilometredir. İki meridyen arasındaki zaman farkı ise 4 dakika olup yerel saat farklılıklarını ortaya çıkarır.