Zarûrât-ı Dîniyye
Zarûrât-ı Dîniyye anlam olarak incelendiğinde köküne inmek gerekmektedir. Keza Zarûrât aslında ‘’Zarr’’ sözcüğünden türüyor. Zarr ise anlam olarak mecbur kılmak, zarar vermek ve gerekli olması anlamlarına geliyor. Ki bu çaresizlik, gereklilik ya da ihtiyaç gibi anlamlarda kullanılan Zarûret kelimesinin çoğulu olarak nitelendirilebilir.
Dünya üzerinde inançlar belirli kesinliklere göre şekillenir. İslam’a göre de bir şeye inanmak için sübûtu ve delaleti kesin olarak saptanmış olmalıdır. Örneğin Kuran-ı Kerim bu açıdan bir kaynaktır ve aynı zamanda peygamber sünnetlerini de buna dahil etmek mümkündür. Allah(c.c)’e karşı eda edeceğimiz tüm ameller ve bizim için geçerli kıldığı ahlaki yükümlülükler yalnızca uygulanmak değil aynı zamanda Zarûrât-ı Dîniyye dahilinde benimsenmelidir.
Çünkü Zarûrât-ı Dîniyye kapsamında iman ettiğiniz sürece eda ettiğiniz ibadetinizde bir yanlışlık, bir noksan olsa bile imanınızdan şüphe olmayacaktır.
Zarûrât-ı Dîniyye’yi üç ana gruba ayıran İmam-ı Rabbani bize şunu öğütler.
- Meâd, Tevhid ve Nübuvvet esaslar arasındadır ve inanılması zorunludur.
- Namaz, zekat, hac, oruç gibi farz kılınmış ve eda edilmesi kesin ibadetler.
- Ahlaki hükümlerle haram kılınmış içki, kumar, zina gibi kesinlik kazanmış yasaklar.
Örneğin günümüz yaşam tarzı yüzyıllar önce söz konusu olmuş bir takım sünnetlerle çakışabiliyor. Dolayısıyla günümüz normlarına göre bir takım düzenlemeler yapılabiliyor. Fakat dini açıdan bakıldığında değişikliğe uğrayamayacak, herhangi bir şekilde devşirmeye dahil olamayacak ve üzerinde oynama yapılamayacak üç kriter bulunuyor. Bunlar Zarûrât-ı Dîniyye kapsamında yukarıda da yer alan inancın esas olduğu, farz kılınan ibadetler ve haram kılınan ahlaki davranışlar olarak listelenebilir.
Güncel tüm meselelerin çözümleri için İslam alimleri bir araya gelerek tartışabilir. Zarûrât-ı Dîniyye içerisinde sayılan bu üç faktör ise tartışmaya kapalıdır. Bu tüm İslam alimlerinin ittifaka girerek kabul ettiği bir kıstastır.
