Peygamber Efendimiz(sav)’in Soyağacı
Alemlere rahmet olarak gönderilmiş olan peygamber efendimiz Hz. Muhammed(sav) elbette ki kendi soyundan gelmektedir. Peygamberimizin şecereleri hakkında bilgi sahibi olmak isteyen Müslümanlar atalarını ve onların nasıl insanlar olduklarını merak edebiliyor.
Öncelikli olarak peygamber efendimiz Hz. Muhammed(sav) nesebinin faziletini ‘’Ben ki Ademoğulları arasında en temizi, en iyisi ve en hayırlısı olarak nesiller boyu ailede devam eden soylarla bugüne geldim. Nihai olarak aileden bu vücuda getirilerek sizler için geldim’’ sözünden anlayabiliyoruz. Keza ne kadar pür-i pak bir insan olduğu, nasıl bir kitleye hitap edebildiği, örnek kişiliği hakkında pek çok kaynak bulunabilir.
Bunu Adnânî Araplarına dayanan soyuna baktığımızda da pek çok atasında görebiliyoruz. Peygamber efendimiz Hz. Muhammed(sav)’in atalarına bakıldığında tıpkı onda da olan liderlik vasfını görebiliyoruz. Yaşadıkları dönemde toplum içerisinde huzuru koruyan, herkese yardımcı olan, bu noktada çok sevilen ve sayılan kişiler olmaları temelinin ne kadar sağlam olduğunun göstergesidir.
Peygamber efendimiz Hz. Muhammed(sav)’in soyağacı için şöyle bir şema çizilebilir.
- Hz. İbrahim
- Hz. İsmail
- Adnan
- Fihr
- Kilâb
- Kusay
- Abdimenaf
- Haşim
- Abdulmutallip
Abdulmutallip sonrasında Ebu Talib, Hâris, Hz. Hamza, Hz. Abbas, Ebu Leheb ve Abdullah vardır.
- Abdullah
- Hz. Muhammed
Hz. Muhammed’in çocukları arasında ise Kâsım, Abdullah, Zeynep, Rukiyye, Ümmü Gülsüm, Fatima ve İbrahim vardır.
Bu soyağacına bakıldığında aslında Hz. İbrahim ile başlayan, peygamberimiz Hz. Muhammed(sav)’in çocuklarına kadar süren bir soyağacı çıkarabiliyoruz. Aynı zamanda peygamberimizin soyağacı o dönemde yaptıklarıyla nam salan isimlerle daha da pekiştirilebilir.
- Dedesi Fihr b. Mâlik
Kâbe’ye karşı saldırıya geçen Yemen ordusunun karşısında durmuştur. Yemen kralı Hassân b. Abdülkülâl’e karşı durarak kıyasıya mücadele etmiştir.
- Baba Tarafından 4.Dedesi Kusay b. Kilâb
Kilâb ise Hz. Muhammed’in soyağacında baba tarafından dördüncü dedesidir. Kureyşlileri bir araya getiren ve onları birleştiren kişidir.
- Kusay
Kusay özellikle hac ibadeti denilince akla gelen ve peygamberimizin soyağacında yer alan isimdir. Mekke’nin mutlak bir biçimde hakimiyet altına alınmasında önemli rol oynamış, Kabe’yi korumuş ve burada insanların ibadet edebilmelerini, hizmet alabilmelerini sağlamıştır. Hac ibadeti için en önemli adımların atılmasını sağlamıştır.
- Haşim b. Abdimenaf
O dönemler pek çok kez kıtlıkla karşılaşan insanlık yardımseverliğin ne kadar önemli bir nitelik olduğunu çok iyi kavramıştır. Bu niteliğin en çok yan yana geldiği isim ise Hz. Muhammed’in atalarından Haşim b. Abdimenaf’tır. Mekke’nin kıtlık çektiği, insanların kırıldığı bir dönemde bütün servetini ve mal varlığını ortaya koyarak yardıma muhtaç olan herkese erişmeyi amaçlamıştır. Bunun için şehirde zengin ve varlıklı ne kadar insan varsa onları da kendi safına çekerek kıtlığa karşı mücadele etmiştir. Dönemin ticaret kervanlarının daha güvenli bir biçimde yol alabilmesi için hem Bizans hem de Gassânîlerle masaya oturarak Mekke’nin önemli bir ticaret güzergahı üzerinde kalmasını mümkün kılmıştır. Bu halk için ticaret yaparak kazanç sağlama kapsını aralamıştır. Haşim b. Abdimenaf bu girişimciliğiyle aslında Mekke’de yaşanan kıtlığı bitiren insan olarak da anılır.
Haşim b. Abdimenaf tüccardı ve ticaret için sürekli kervan yollarındaydı. Medine’ye gittiği esnada Selmâ bnt. Amr ile karşılaşarak evlendi ve çocuk sahibi oldu. İsmi Şeybe olan oğlu ise babasıyla ticaret seferlerinde değil annesiyle Medine’de yaşadı. Haşim b. Abdimenaf’ın ölümü bir ticaret seferi sırasında Suriye’de gerçekleşti. Bu durumda Şeybe’nin mağdur olmaması amacıyla amcası Mutallib tarafından alınarak Mekke’ye getirildiği bilinmektedir. Mekke’ye Mutallib’in devesi üzerinde gelen Şeybe’yi kimse Haşim b. Abdimenaf’ın oğlu olarak bilmediğinden devedekini Mutallib’in köle olarak getirdiği bir çocuk sandılar. Abdulmutallib ismi de buradan gelir. Keza anlamı Mutallib’in kölesidir.
- Abldulmutallib
Abdulmutallib babasını Haşim b. Abdimenaf’ı kaybettikten sonra amcası Mutallib ile birlikte yaşamıştır. Fakat amcası Mutallib hasta olup yatağa düştüğünde, babası da öldüğü için ailenin reisi olmuştur. Abdulmutallib evlenerek Hâris isimli bir çocuğun sahibi oldu. Fakat zemzem çıkan bir kuyuyla beraber oğlu Hâris kayboldu. Bu durum onu büyük bir yıkıntıya uğratsa da gece uykusunda bir rüya gördükten sonra eliyle koymuş gibi hem zemzem kuyusunu hem de oğlu Hâris’i buldu. Kuyuyu tekrar bulması onu Mekke’de hacılara kutsal olan bu suyu dağıttığından dolayı büyük bir sükse kazandırdı. Ki gördüğü rüya, rüyadan sonra zemzem kuyusuyla kaybolan oğlunu bulması hep Allah(c.c)’in lütfuna yoğruldu. Hz. Muhammed(sav)’in soyu olarak bilinen diğer tüm isimler gibi aslında Abdulmutallib için de toplumun en saygı duyduğu isimlerden birisi demek doğrudur.