Karadeniz İklimi Nedir? Özellikleri Nelerdir?

soru-min

Karadeniz bölgesi, Romanya ve Bulgaristan’dan Türkiye’ye ve oradan da Gürcistan’a kadar uzanır. Avrupa Birliği içinde, 20-60 km genişliğinde ince bir kıyı şeridinde hâkimdir. AB topraklarının sadece %0,3’ünü kaplamasına rağmen, kendine özgü, bölgesel özelliklere sahiptir. Daha ılıman bir kıyı iklimi, kayalıklarla çevrili uzun kumsallar ve kıyı şeridinin ötesinde bir dizi kıyı gölü, bataklık ve lagün vardır. Tuna Deltası’na da sahiptir biyolojik çeşitlilik açısından da zengindir.

Denizin bölgenin iklimi üzerinde önemli bir etkisi vardır, bu da kışları daha ılıman ve yazları daha serin kılar. Kıyı şeridinin çoğu, uzun, geniş gümüşi kumsallar ve hafifçe denize doğru uzanan alçak kum tepeleri tarafından çevrelenmiştir. Bazen kumun yerini, özellikle zengin bir bitki örtüsüne ev sahipliği yapmasıyla ünlü kayalık koylar ve deniz falezleri alır.

Kıyı şeridinin arkasında, Avrupa’nın en büyük ikinci sulak alanı olan 4.500 km²’yi aşan Tuna Deltası da dâhil olmak üzere bir dizi kıyı gölü, bataklık ve lagün bulunur. Avrupa’daki en önemli biyolojik çeşitlilik noktalarından biri olup, AB’nin geri kalanında son derece nadir bulunan bir bitki ve hayvan çeşitliliğine ev sahipliği yapmaktadır.

Bölge, Avrupa’nın en büyük ikinci kuş göç yolu tarafından geçilmektedir. Her sonbaharda 90.000’den fazla yırtıcı kuş, 30.000 pelikan, 240.000 leylek ile binlerce kuş ve ötücünün Batı Karadeniz’den geçtiği tahmin edilmektedir. Kıyı şeridinin arkasında, bir dizi kıyı gölü, bataklık ve lagün bu kuşlar için birer basamak görevi görür. Bazıları sadece kısa bir süre kalır, diğerleri burada kışı geçirir. Kışlama popülasyonları tipik olarak Kasım ayının sonundan itibaren birikir ve Ocak ortasından Şubat ortasına kadar zirveye ulaşır.

Kıyı boyunca, yüksek deniz kayalıkları, sarı sülün gözü (Adonis volgensis) ve parlak kırmızı eğreltiotu şakayık (Paeonia tenuifolia) gibi çeşitli nadir türlere ev sahipliği yapar. Bunlar aynı zamanda gül rengi sığırcık (Sturnus roseus) ve Avrupa tüyü (Phalacrocorax aristotelis) için de önemli yaşam alanlarıdır.

Tuna Deltası yaban hayatı için bir cennettir. Milyonlarca kuş; göllerde, yüzen adalarda, sazlıklarda ve ormanlarda ürer. Bunlar arasında beyaz pelikanlar (Pelecanus onocrotalus), kara taçlı gece balıkçılları (Nycticorax nycticorax), Squacco balıkçıları (Ardeola ralloides), Bayağı aynak (Plegadis falcinellus), küçük deniz kırlangıçları (Sterna albifrons), kızılkuyruk karabatakları, Kızıl tuygun (Circus aeruginosus). Aynı zamanda balıklar için bir sığınaktır. Bölgeye endemik olanlar da dahil olmak üzere şimdiye kadar burada 70’den fazla tür kaydedilmiştir.

Karadeniz çok derin bir iç denizdir. 1960’lı yıllara kadar çok verimliydi ve bol miktarda balık vardı. Akdeniz’den düzenli aralıklarla buraya göç eden önemli türler için önemli beslenme alanları sağladı. Ancak balık stokları o zamandan beri aşırı avlanma, kirlilik ve yabancı türlerin istilası nedeniyle azaldı. Bugün, Karadeniz oksijen açısından fakirdir ve su sütununun çoğu, bazı bakteri türleri dışında pratik olarak deniz yaşamından yoksundur.

Bu ciddi tehditlere rağmen Karadeniz Bölgesi, özellikle kuş göçü döneminde yaban hayatı için hayati derecede önemli bir sığınak olmaya devam etmektedir.

Karadeniz İkliminin Özellikleri

  • Karadeniz ikliminde 4 mevsim yağış hâkimdir.   
  • Doğu Karadeniz’de dağlar kıyıya paralel olduğu için en fazla yağış bu bölgededir. Sonbaharda yağışlar pik yaparken ilkbaharda azalır.
  • Batı Karadeniz’de de yağışların dağılımı benzerdir. 1000 ila 1500 milimetre arasında yağış düşmektedir.
  • Orta Karadeniz’de ise diğer bölgeler gibi kış ayları çok yağışıdır, yazın ise azalmaktadır.
  • Çok fazla kar görülmez, 1 sene boyunca 18 gün görülebilir.
  • Yağışlardan dolayı iklim ılımandır ve senelik sıcaklık 13 ila 15 derece arasında değişir.
  • Ocak ülke genelinde çok soğuk geçerken burada 6-7 dereceye düşer.
  • Temmuz’da sıcaklıklar 21-23 derecedir ki mevsimine göre oldukça serindir.     
  • Sıcaklık farkı diğer iklim türlerine göre düşüktür, 13 – 15 arası değişir.
  • Çok fazla yağış aldığından ormanlar daha yaygın görülür.     
  • Dağların Kuzey’e bakan taraflarında yağış çokken güney bölümlerinde denizin etkisi düşer ve bu yüzde daha az yağış görülür. Yağış azaldığında da sıcaklıklar azalır. Karasal iklim etkisi artmaya başlar.

Yazı gezinmesi

Mobil sürümden çık