Geleneksel Türk Tiyatrosu
Geleneksel Türk Tiyatrosu nedir ve Türk Tiyatrosunun özellikleri nelerdir sorularının yanıtları hakkındaki bilgileri sizler için hazırladık.
Tiyatro geçmişten beri çeşitli şekillerde halk arasında yapılan eğlencelerde varlığını ortaya koymuş zamanla da geliştirilerek günümüzdeki halini almıştır. İlk tiyatro örneklerini Anadolu’da karagöz, orta oyunu, kukla, meddah ve köy seyirlik oyunu adlarıyla görmek mümkündür.
Geleneksel Türk Tiyatrosu şarkı, dans ve söz oyunlarına dayanmakta ve yazılı bir metne uyulmaya gerek duyulmadan uzun süre ortaya konulmuş daha çok komedi ve güldürü amaçlı yapılmış faaliyetleri ifade etmektedir. Bu nedenle geleneksel tiyatro olarak bilinen tiyatro çeşitlerinde amaç hem güldürmek hem de ders vermektir.
Türk tiyatrosunun temeller Osmanlı döneminde atılmaya başlanmıştır. Bu dönemde görülen tiyatro eserlerinde Osmanlı devletinin kozmopolit yaşantısı ve her milletten insanın bir arada yaşaması eserlerdeki karakterlerinde çok çeşitli insan motifleriyle oluşturulduğunu göstermektedir.
Geleneksel Türk Tiyatrosunda şu kategoriler yer almaktadır.
Karagöz; Karagöz ve Hacivat karakterleri ile ve onların uyumsuzluklarının konu alındığı gölgeler kullanılarak oynanan bir oyundur. Tüm eğlencelerde Karagöz oyunu yer almıştır.
Orta oyunu; tiyatronun temellerinin atıldığı bir veya birden fazla karakterin yer aldığı tiyatro çeşididir.
Meddah; bir kişinin anlatıcı olarak yer aldığı geleneksel tiyatro ürünüdür.
Köy seyirlik oyunları; köylerde düğün dernek veya tüm eğlencelerde genellikle erkeklerin kadın kıyafetleri giydikleri komedi içeren oyunlardır.
Kukla; kuklalar yardımıyla oynanan bir oyun türüdür.
Çengi; çingene kılığına girilerek oynanan oyun türüdür.
Geleneksel Türk Tiyatrosu Özellikleri
Geleneklere bağlı olarak yapılan bir tiyatro unsuru barındırdıkları için ve oynadıkları dönemde halk veya yöneticiler tarafından sevilerek tercih edildikleri için geleneksel Türk tiyatro eserleri olarak adlandırılmaktadırlar. Bu eserlerin çoğunun günümüzde modern olarak farklı şekillerde oynandığı görülmektedir.
Modern yaşam değişiklikleri ile beraber tiyatro eserlerinde de farklı eserler yer almakta ve oynanmaktadır. Geleneksel Türk tiyatrosunun ürünleri ise teknolojik gelişmeler ve halkın talebine bağlı olarak farklı biçimlere evrilmiştir.
Kültürel olarak eski gelenek ve göreneklerin uygulandığı bazı kesimlerde halen daha orta oyunu, meddah, Karagöz ve köy seyirlik oyunları gibi tiyatro ürünleri rağbet görmektedir.
