Fiziki coğrafya
Fiziki coğrafya, kültürel olaylar yerine atmosfer, hidrosfer, biyosfer, jeosfer gibi doğal çevrenin değişimlerini inceleyen, Coğrafyanın büyük bir kısmını içerik olarak kaplayan bir bilim dalıdır. Fiziki coğrafya pek çok alt bilim dalını da kullanarak sonuçlar elde eder. Yeryüzünde meydana gelen pek çok farklı coğrafi olayın havaya, suya, toprağa etkisini ve oluşum süreçlerini kapsayan bu bilim dalını yerkürenin dışarıdan görünüm olarak da adlandırabiliriz. Fiziki coğrafya altı alt dala ayrılır. Her bir dal farklı bilim dallarından yardım alarak sonuçlar elde etmektedir. Bu dallar ise şu şekilde sıralanır;
- Jeomorfoloji; Yüzey şekilleri bilimi olarak da adlandırılan bu alt dal, yeryüzünde meydana gelen yüzey değişiklikleri ve oluşumları inceler. Bu yüzey değişikliklerini etkileyen pek çok iç ve dış etken vardır. Jeomorfoloji, jeoloji, jeofizik gibi farklı bilim dallarını da kullanarak bu etkenleri araştırır. Örnek verecek olursak, bir deprem sonrasında meydana gelen çukurlar, buzullardaki kütle değişimleri, akarsuların oluşturduğu şekiller gibi farklı doğa olaylarını jeomorfoloji bilim dalı incelemektedir.
- Klimatoloji; Adından anlaşılacağı gibi klimatoloji iklim bilimi olarak geçer. Yer küredeki iklim tipleri ve bu farklı iklimlerin coğrafya üzerindeki etkisini inceler. Sıcaklık değişimi, basınç farklılıkları, nem ve yağış oranları gibi farklılıkları iklimlere göre inceleyen klimatoloji, metalürji, fizik ve kimya gibi bilim dallarını da kullanmaktadır. Tropikal iklim ve bu iklimin bulunduğu yerleri Klimatoloji incelemektedir.
- Biyocoğrafya; Canlı coğrafyası olarak tanımlanan bu bilim dalı insan dışındaki yer kürede yer alan diğer tüm canlıları incelemektedir. Canlıların coğrafik olarak hangi bölgelere, ne sebeple dağıldıklarını inceleyen biyocoğrafya biyoloji, botanik, zooloji gibi bilim dallarından da faydalanarak çalışmalarını sürdürür. Örneğin; bir hayvan türünün hangi bölgede daha çok bulunduğunu, bu bölgeye yerleşmelerinin ana sebebi ve iklimsel gibi coğrafi koşulları biyocoğrafya incelemektedir.
- Hidrografya; Sular coğrafyası olarak geçen bu bilim dalı ise yeryüzündeki deniz, akarsu, göl gibi suları inceleyerek dağılımlarını çıkarır. Sadece yer yüzündeki değil yer altındaki sularında dağılımını inceleyen bilim dalı hidroloji, potamoloji, limnoloji, oseonografya, hidrejeoloji gibi bilim dallarından da yardım alır.
- Toprak Coğrafyası; Yeryüzünde yer alan toprak çeşitlerini ve dağılımlarını inceleyen bilim dalı olarak adlandırılır. Pedoloji bilim dalından yararlanarak saptamalar yapar. Agroloji olarak da adlandırılan bu dal, toprağın cinsi, sınıflandırılması konusunda çalışmalar yapar. Örneğin horizonlaşmamış toprak, alüvyon toprak, zonal topraklar, azonal topraklar gibi toprak çeşitlerini ve dağılımları gibi konularla toprak coğrafyası ilgilenmektedir.
- Doğal Afetler Coğrafyası; Yeryüzünde ve altında meydana gelen doğal afetlerin sebeplerini, oluşum sürecini ve dağılımını inceleyen bilim dalıdır. Jeoloji, jeofizik, klimatoloji, fizik ve kimya gibi diğer bilim dallarından da yardım alarak bu incelemeleri gerçekleştirmektedir. Örneğin depremlerin ne sıklıkla olduğunu ve fay hatlarının bölgelere göre dağılımını doğal afetler coğrafyası belirlemektedir.
