Fetret Devri Nedir, Neden Yaşanmıştır?

fetret

Fetret Devri

Fetret Devri, 20 Temmuz 1402’den 5 Temmuz 1413’e kadar sürmüştür. Osmanlı İç Savaşı olarak bilinen dönemlerden biridir. Sultan I. Bayezid’in oğulları, babalarının 20 Temmuz 1402’de Ankara Savaşı’ndaki yenilgisinden sonra taht için savaşmaya başlamıştır.

Fetret Devri Nedir, Neden Yaşanmıştır?

Timur’un Mehmed Çelebi’yi padişah olarak onaylamasına rağmen, kardeşler; İsa Çelebi, Musa Çelebi, Süleyman Çelebi ve son olarak da Mustafa Çelebi Mehmed Çelebi’yi kabul etmedi. Bu durum da bir iç savaşa neden oldu Fetret dönemi 11 yıl kadar sürdü. Ta ki Mehmed Çelebi 5 Temmuz 1413’te Amurlu Muharebesi’ni kazanana kadar. Ardından 1.Mehmet yani Mehmet Çelebi, Osmanlı İmparatorluğunun ikinci kurucusu unvanını almaya hak kazandı.

Fetret Döneminde Yaşanan İç Savaşlar

İsa Çelebi ve Mehmed Çelebi Mücadelesi

Sultan I. Bayezid’in 1403’te ölümünün ardından oğulları arasında bir iç savaş çıktı. En büyük oğlu Süleyman, yeni ele geçirilen Bulgaristan’ı, tüm Trakya’yı, Makedonya’yı ve kuzey Yunanistan’ı Edirne’den yönetti. İkinci oğlu İsa Çelebi Bursa’da bağımsız bir hükümdar olurken, Mehmed Amasya’da bir krallık kurdu. Mehmed ve İsa tahtı ele geçirmek için savaştılar, Ermeni-beli ve Ulubad muharebelerinden (Mart-Mayıs 1403) sonra İsa Konstantinopolis’e çekilmiş, Mehmed ise Bursa’yı ele geçirmiştir. Mehmed ve İsa arasındaki Karasi’deki muharebe, İsa’nın Karaman’a çekilmesiyle Mehmed’in zaferiyle sonuçlandı.

Süleyman Çelebi ve Musa Çelebi Mücadelesi

Bu arada Timur, Ankara Savaşı’nda esir düşen Bayezid’in sağ kalan diğer oğlu Musa Çelebi’yi Germiyanlı Yakub’un himayesine bıraktı. Mehmed, kardeşinin serbest bırakılması için talepte bulununca Musa serbest bırakıldı. Süleyman, İsa’nın ölümünden sonra büyük bir kuvvetle boğazları geçti. Süleyman ilk başta başarılı oldu.

Mart 1404’te Anadolu’yu işgal etti ve o yıl Bursa ve Ankara’yı aldı. Mehmed, Anadolu’da 1405’ten 1410’a kadar süren açmaz sırasında Süleyman’ın Güneydoğu Avrupa’daki mülklerine saldırmak üzere küçük bir kuvvetle Musa’yı Karadeniz üzerinden Trakya’ya gönderdi. Süleyman bu eylem sonucunda Trakya’ya çağrıldı ve Musa ile arasında kanlı bir savaş çıktı. 1410’da Kosmidion savaşını kazanan Süleyman başlangıçta üstün durumdaydı, ancak ordusu 1411’de Edirne’de Musa’ya firar etti ve Musa’nın emriyle Süleyman öldürüldü. Bundan sonra Musa, Trakya’da egemenliği sağladı.

Mehmed Çelebi ve Musa Çelebi Mücadelesi

Bizans imparatoru II. Manuel Paleologos, Süleyman’ın müttefikiydi, bu yüzden Musa Konstantinopolis’i kuşattı. Manuel, Mehmed’in korumasını istedi ve Mehmed’in Osmanlıları, Musa’nın Trakya Osmanlılarına karşı Konstantinopolis’i savundu. Mehmed, kardeşinin kuvvetlerine karşı birçok sonuçsuz saldırı başlattı ve topraklarında patlak veren bir isyanı bastırmak için Boğaz’ı tekrar geçmek zorunda kaldı.

Musa artık Konstantinopolis kuşatmasını yoğunlaştırıyordu. Mehmed Trakya’ya döndü ve Sırp Despot Stefan Lazareviç’in yardımını aldı. Chamurli ovasında, Osmanlı kardeşlerin orduları çatıştı (bugün Samokov, Bulgaristan). Mehmed’in Ağa’sının Yeniçerileri Hassan, sütunların önüne çıktı ve savaşçıları taraf değiştirmeye ikna etmeye çalıştı.

Musa, Hasan’a doğru gitti ve onu öldürdü, fakat Hasan’ı takip eden bir subay onu yaraladı. Musa’nın ordusu cesurca savaştı, ancak Mehmed ve müttefikleri savaşı kazandı. Musa kaçmış ve sonunda yakalanarak boğulmuştur. Musa’nın ölümüyle Mehmed, merhum Sultan I. Bayezid’in hayatta kalan tek oğlu Sultan I. Mehmed oldu. Fetret, Osmanlı ardıllarında çok tipik hale gelecek olan kardeş katlini örneklendirdi.

Fetret Devrinin Nedenleri Nelerdir?

  • Tımar sistemi öyle güzel işlenmişti ki insanlar bolluk içinde yaşamaya başlamıştı.
  • Avrupa kıtasında yüzyıl isimli savaşlar coğrafyada büyük karmaşıklıklara yol açmıştır.
  • Yapılan savaşlarda yumuşak bir politika izlenmeye başlamıştı.
  • Bütün olaylar bir araya gelince Osmanlı’ya bağlı vatandaşlar artık yönetime güvenmiyordu.

Yazı gezinmesi

Mobil sürümden çık