Bizi Aldatan Bizden Değildir
Peygamber efendimiz Hz. Muhammed(sav) örnek kişiliğiyle bizlere rehber olmuştur. Alemlerin rahmet saçanı peygamberimizle ilgili rivayetlerden birisinde de çok net bir ifade yer alır. Hadis-i şerif olarak geçen ‘’Bizi aldatan bizden değildir’’ sözünün hikmetinden önce hikâyesine göz atalım.
Müslim, İman 164’e bakıldığında rivayete göre peygamber efendimiz Hz. Muhammed(sav) pazarı gezdiği bir gün satıcının tezgahında elini buğdayın içerisine daldırmış. Islak olan buğdaylardan dolayı eli ıslanınca satıcıya dönerek ‘’Buğdaylar neden ıslak’’ diye sormuştur. Satıcı ise ‘’Ya Resulullah, Allah(c.c) yağmur yağdırdı, buğdaylar ıslandı’’ cevabını vermiştir.
Bu cevabın üzerine ise peygamber efendimiz(sav) önce ‘’madem yağmur ıslattı ekinlerin üzerine koysaydın ya’’ deyip ardından da sözünü ‘’bizi aldatan bizden değildir’’ diyerek bitirmiş. Bunu pazarda satıcının diğer halkı kandırmaması için herkesin duyacağı şekilde ilan etmiş.
Peygamber efendimiz Hz. Muhammed(sav) hadisinde de buyurduğu bizi aldatan bizden değildir sözünde aslında gayet gerçekçi bir tavrı savunmaktadır. Birisini aldatarak ondan menfaat elde etmek, kazanç sağlamak ve hile yapmak yanıltmaya girer. Özellikle sözünden evvel ıslandıysa ekinin üzerine koysaydın demesi ise bu durumun bilinçsizce vuku bulabileceğine işarettir.
Yani bile bile ıslak olan o buğdayları satmak karşı taraftaki kişiyi aldatmaya girer. Fakat kasti olmadan ıslanmış olan buğdayları göstererek satmak aldatmak olarak sayılmaz. Aldatan olmamak için hiçbir zaman bir şeyi gizlememek, açıkça ortaya koymak ve her sonucuna katlanmak gerekir. Keza bir bilgiyi saklamak bile karşı tarafı zarara uğratabileceği için aldatma olarak yorumlanabilir.
Satıcının yapması gereken şey buğdayların ıslak olduğunu biliyorsa onları açığa çıkarmalı, alacak olan kişinin bunu bilerek almasını sağlamalıdır. Eğer buğdayların ıslak olduğunu bilmiyorsa bile satıcı olarak kontrolünü sağlamalı, aldatan tarafta olmamak için imtiyaz göstermelidir.