Anadolu’da Kurulan Türk Devletleri
Anadolu’da kurulmuş ilk Türk devletleri ve Anadolu’da kurulan Türk devletleri nelerdir sorularının yanıtlarını sizler için hazırladık.
Anadolu’da ilk Türk Beylikleri 1071 yılında yapılan Malazgirt savaşından sonra Bizans mağlubiyeti ile Anadolu’da birçok Türk beyliği kurulmuştur. Büyük Selçuklu hükümdarı Alp Arslan Anadolu’yu aldığı zaman Türk beylerine alabildikleri yerleri almalarını ve kendi beyliklerini kurmalarını söyleyerek ilk Beylikler dönemi olarak bilinen dönemi başlatmıştır.
Anadolu’da kurulan ilk beylikler Çaka beyliği, Danişmentler, Mengücekler, Saltuklular, Artukoğulları, Sökmenoğulları beylikleridir.
Çaka Beyliği: kurucusu Çaka bey olan beylik denizcilikle uğraşan ilk beylik olması ile bilinmektedir. Çaka beyliği İzmir ve çevresinde kurulmuş bir beyliktir. Denizcilik faaliyetleri ile uğraşan beylik olduğu için Türk tarihinde ilk denizci olarak Çaka bey gösterilmektedir.
Mengücekler: kurucusu Mengücek Gazi olan beylik Erzincan ve çevresinde kurulmuş daha sonra Anadolu Selçuklu döneminde bu beyliğe son verilmiştir.
Saltuklular; Anadolu’da kurulan ilk Türk beyliğidir. Erzurum ve çevresinde kurulan Saltukoğulları birçok eser bırakmış daha sonra Süleyman Şah bu beyliğe son vermiştir.
Danişmentler; Anadolu’da birçok eser bırakan Danişmentoğulları beyliği Anadolu’da yapılan ilk medrese olan Yağıbasan Medresesini inşa etmişlerdir. Danişmentler özellikle haçlılarla mücadele etmeleri ve Sivas, Amasya, Tokat Kayseri gibi şehirleri geliştirerek buralarda ticari faaliyetler yapmalarıyla tanınmışlardır. Danişmentlere son veren 2 Alladdin Keykubattan sonra bu bölgelerdeki haçlı savunmaları kırılmıştır. Danişmentoğulları ilk para bastıran beylik olarak da tarihte yer almaktadır.
Artukoğulları; Güneydoğu Anadolu bölgesinde yerleşen Artukoğulları kısa zamanda bölgenin gelişiminde etkili olmuşlardır. Özellikle Mardin ve çevresinde birçok eser bırakmışlar ve o dönemde önemli köprüleri inşa etmişlerdir. O dönemde gelişerek üç boy halinde yönetilen Artukoğulları beyliği Hasankeyf, Mardin ve Harput gibi üç koldan yönetilmişlerdir.
Artukoğulları Güneydoğu Anadolu bölgesinde Devegeçidi, Hamurbay, Hasankeyf ve Amarçay gibi birçok yerde köprü inşaa eden beyliktir.
Sökmenoğulları; Sökmenoğulları beyliği Van Gölü ve çevresinde kurulmuş bir beyliktir.
Anadolu’da birçok şehirde beylikler kurulmuş ve kurucularının adı ile bu beylikler isimlendirilmiştir. Anadolu’da kurulan ilk beylikler dönemi Anadolu’nun Türk yurdu olmasında etken olurken kendilerinden sonra gelecek olan Anadolu Selçuklu Devletinin de gelişmesine ortam hazırlamışlardır.
Bu dönemde Anadolu Selçuklu Devleti ile aynı zaman içerisinde varlığını sürdüren beylikler de bulunmuş ve Anadolu Selçuklu Devleti bu beyliklere son vererek kendi topraklarına katmıştır. Özellikle haçlı seferlerini ve diğer baskınları önleyen Danişmentlere son vermesi Anadolu Selçuklu Devletinin bu beyliklerden sonra parçalanarak yıkılmasına ortam hazırlamıştır.
Anadolu’da Kurulmuş Türk Devletleri
Anadolu’da beylikler döneminden sonra Anadolu Selçuklu Devleti kurulmuştur. Anadolu’da birçok mimari eser bırakan Selçuklu Devleti parçalanmasından sonra oluşan ikinci beylikler döneminde Osmanlı beyliği ile yeniden bir devlet haline gelen Osmanlı İmparatorluğuna zemin hazırlamıştır.
Osmanlı İmparatorluğundan sonra Anadolu’da Türkiye Cumhuriyeti Devleti varlığını sürdürmüştür.