1. Anasayfa
  2. Nedir

Ahmet Yesevi’nin Hayatı ve Eserleri


1

Ahmet Yesevi

İslam ve Türk dünyası için oldukça önemli bir yere sahip olan Ahmet Yesevi, tarihimize geçen pek çok önemli ismi de yetiştiren kişidir. Hayatını İslamiyet’e adamış olan büyük üstat, Anadolu topraklarına gelmemiş olmasına rağmen ülkemizde ve dünya çapında sevilen, saygı ile anılan bir isimdir. Ahmet Yesevi kimdir denildiğinde, isminin önüne birden fazla sıfat koyabiliriz. Yazdığı sayısız şiirlerle şair, edebi eserleri ile takdir edilecek bir edebiyatçı, pek çok akıma öncülük etmesi ile İslami açıdan da öğrenciler yetiştirerek tarihe geçmiş ilk Türk mutasavvıf demek yanlış olmaz.

Ahmet
Ahmet Yesevi’nin Hayatı ve Eserleri

Ahmet Yesevi Kimdir?

Ahmet Yesevi, 1093 yılında Büyük Kazakistan’da dünyaya gelmiştir. 1166 yılında ise bu fani dünyadan göç etmiştir. Giderken arkasında ise pek çok eser ve öğrenci bırakmıştır. Günümüzde Yesevilik, Sufizm ve Alevilik gibi akımların bu kadar yaygın olmasının sebebi de kendisidir. Hayatını tasavvufa adayan Ahmet Yesevi, çok küçük yaşta annesi ve babasını kaybederek ablası ile birlikte yaşamaya başlar. Buhara’ya göç eden Ahmet Yesevi burada Yusuf Hamedan’dan ilk tasavvufi eğitimini almaya başlar. Tasavvufi eğitimlerden geçen Yesevi, artık manevi yolculuğuna çıkmaya hazırdır ve kendi memleketine geri dönerek buradaki insanlara da doğru yolu göstermeyi amaç edinir. İlerleyen senelerde ise Yesevi kendi tekkesini kuracak, burada kendi gibi tasavvufa gönül veren öğrencileri ile birlikte doğru yolun ışığında ilerlemeye devam edecektir.63 yaşına geldiğinde Ahmet Yesevi tekkesine bir çilehane yaptırır ve sayılı ömrünün kalan kısmını bu çilehanede ibadet ederek geçirir.

İslamiyet’i Türk Kültürü ile Birleştiren Ahmet Yesevi

Ahmet Yesevi hayatı boyunca Anadolu topraklarına adımını atmamıştır, fakat tüm Anadolu’da ismi bilinir ve onun öğretileri, fikir ve eserleri uygulanmaya başlanır. Özellikle Yesevi’nin eserleri İslamiyet konusunda Türklerin aydınlanması ve inançlarının artmasına ön ayak olmuştur. Türk boyları Yesevi döneminde İslamiyet’e geçiş konusunda büyük yol kat etmişlerdir. Bunun en büyük nedenlerinden biri de Yesevi’nin Arapça ve Farsçayı çok iyi bir şekilde bilmesine rağmen eserlerini ısrarla Türkçe yazmasıdır. Karahan’ılar devletinde yaşıyor olması, Yesevi’nin Türkçe eserler vermesinde büyük rol oynar. Yesevi o kadar büyük kitlelere hitap etmeyi başarmıştır ki Türkistan’ın büyüğü anlamına gelen Hazret-i Türkistan unvanını almıştır.

İlginizi Çekebilir;  Tedviren Görevlendirme Nedir? Vekâletten Ne Farkı Var?

Ahmet Yesevi’nin Yüzyıllık Eserleri

Ahmet Yesevi’nin günümüze kadar ulaşan eserlerini incelediğimizde, nefsi köreltmek, dünya malına tamah etmemek, dünyadaki tüm insanları eşit saymak, peygamber muhabbetini benimsemek, dünyalık zevklerden vazgeçmek gibi dini ahlakın esas alınarak ortaya konulduğu görülmektedir. Bu samimi ve içten eserleri ile halkı etkilemeyi başarmış Yesevi, günümüzde de halen öğreti ve eserleri ile takdir toplayan, tasavvufi etkilerini devam ettiren bir üstattır. Ahmet Yesevi eserlerini ilkeleri doğrultusunda oluşturmuştur. Yesevi’nin ilkeleri ise şu şekildedir;

  • Dört kapı; Şeriat, Tarikat, Marifet, Hakikat. Yesevi’nin en büyük öğretisi olan dört kapı Türklerin İslamiyet’le buluşmasındaki en büyük etkenlerden biridir.
  • Üç vakit yaşamak; Yesevi hayatını üç vakitte birleştirerek yaşamıştır. Günün çoğu saatini ibadetlerine ayıran Yesevi, ikinci kısmını ise öğretilerini öğrencilerine aşılamak için kullanmıştır. Üçüncü kısım ise el emeği yaptığı tahta kaşıkları satarak geçim sağlamak için ayırdığı vakittir.

Yesevi’nin öğretilerinin yer aldığı eserleri ise şu şekildedir;

  • Türk tasavvufu denilince ilk akla gelen en eski eserlerden biri olan Divan-ı Hikmet 15.yüzyılda Yesevi’nin tüm şiirlerini ve hikmetlerini içerir.
  • İslam esaslarını bir arada topladığı bir diğer eseri ise Akaid olup, Yesevi’nin temel eseri olarak günümüze kadar gelmiştir.
  • Günümüzde en çok bilinen Yesevi eserlerinden olarak görülen Fakr-Name ise öğrencileri tarafından kendisine mal edilmiş bir eserdir.

Bu İçeriği Nasıl Buldunuz ?
  • 0
    _yi
    İyi
  • 0
    k_t_
    Kötü