Afet İnan
Afet İnan tarihimizin en önemli simalarından birisi olarak tanımlanabilir. Profesyonel bir anlatıcı olması dışında pek çok alanda çalışmalarını sürdürmüştür. Tarihçi, sosyoloji profesörü ve öğretmen kimlikleri vardır. Prof. Dr. Afet İnan kimdir sorusunun yanıtına şu kısa hap bilgilerle başlayabiliriz.
- Doğum tarihi: 29 Kasım 1908
- Doğum yeri: Selanik/Yunanistan
- Ölüm tarihi: 8 Haziran 1985
- Ölüm yeri: Ankara
- Eşi: Dr. Rıfat İnan
- Çocukları: Arı İnan, Demir İnan
- Burcu: Yay
- Mesleki Unvanları: Öğretmen, Sosyoloji profesörü ve Tarihçi
Afet İnan’ın hayatına bir bakış attığımızda 29 Kasım 1908’de Selanik’te dünyaya geldiğini görüyoruz. Afet İnan henüz 7 yaşında iken annesini kaybetmesi üzerine aslında şehir şehir gezmek zorunda kalmıştır. Babasının memuriyeti dolayısıyla çokça şehir değiştirmiş, öğrenimini de bu bağlamda parça parça sürdürmüştür.
Yıl 1925’i gösterdiğinde ise eğitim öğretim hayatını tamamlamış, öğretmen olarak İzmir’de göreve başlamıştır. İlk görev yeri olan Redd-i İlhak ilkokulunda başöğretmen olarak görev üstlenen Afet İnan aynı zamanda görevde iken Mustafa Kemal Atatürk’ün ziyareti esnasında kendisiyle tanışma şansına nail olmuştur. Bu tanışmanın vesilesi ile kendisi dil eğitimi için Lozan’a gidenler arasına girmiştir.
Lozan’dan döndükten sonra da çalışmalarını tam gaz sürdüren Afet İnan bir süre boyunca Fransız Kız Lisesi’nde, 1929 yılı itibariyle Ankara Musiki Muallim Mektebinde, 1933 yılında ise Ankara Kız Lisesi’nde görevini başarıyla sürdürdü. 1935 yılı gelip çattığında Afet İnan Türk Tarih Kurumu asbaşkanı olarak görevine başlayıp 1952’ye kadar da görevini layığıyla sürdürdü.
Hem ortaokul hem de lise kademelerinde Vatandaş için Medeni Bilgiler kitabının yazarı olması dışında Türk Tarih Tezi çalışmasıyla büyük ilgi topladı. Ayrıca Türk Tarihinin Ana Hatları kitabının en önemli isimlerinden birisi oldu. Profesör olması ise 1950 yılına tekabül etti.
Cenevre üniversitesinde yüksek lisansını sosyal ve ekonomik bilimler fakültesinde tamamlayarak profesör unvanını kazandı. Türkiye’de de pek çok üniversitede ders vermeye başlayarak memlekete katkılarını sürdürdü. Tarihimizin başarılı isimlerinden birisi olan Afet İnan için vakti zamanında Mustafa Kemal Atatürk ‘’Yaşamı sürdüğü müddetçe her ay 800 lira ödeme yapılacak’’ vasiyetinde bulunmuştur.
Ne yazık ki Afet İnan 77 yaşında iken 8 Haziran 1985 tarihinde geçirmiş olduğu kalp krizi sonucunda hayata gözlerini yummuştur. Ankara’da yaşamını sürdüren Afet İnan yaşadığı şehirde vefat etmiş, yine Ankara’ya defnedilerek ebedi yolculuğuna uğurlanmıştır. Türk tarihinin ve öğretmenlik gibi kutsal bir mesleğin en önemli temsilcilerinden birisi olarak günümüzde de anılmasını sağlayan eserleri ise halen daha raflardaki yerini korumaktadır.
Afet İnan’ın Eserleri
- Türk Tarihinin Ana Hatları (1930)
- Mimar Sinan (1937)
- Türkiye Halkının Antropolojik Karakterleri ve Türkiye Tarihi (1947)
- Atatürk’ten Hatıralar (1950)
- Eski Mısır Tarihi ve Medeniyeti (1956)
- Atatürk Hakkında Hatıralar ve Belgeler (1958)
- Tarih Boyunca Türk Kadınının Hak ve Görevleri (1964)
- Medeni Bilgiler ve Mustafa Kemal Atatürk’ün El Yazıları (1968)
- Devletçilik İlkesi ve Türkiye Cumhuriyeti’nin Birinci Beş Yıllık Sanayi Planı (1972)
- İzmir İktisat Kongresi, 1923 (1982)