1. İnönü Savaşı
Dış politika, bir ülkenin diğer ülkelere karşı takındığı tavır ve bu tavrın etkileridir. 6 Ocak 1921 yılında Yunan birlikleri ile İnönü mevzilerinde gerçekleştirilen muharebe de dış politika açısından oldukça önemli bir yere sahiptir. Yunanlıların Eskişehir’i ele geçirerek TBMM’yi ortadan kaldırıp, kendilerine us olarak kullanma hedefleri doğrultusunda başlayan bu muharebe 10 Ocak tarihinde Yunanlıların taarruzu ile başlamıştır. Fakat bu muharebe Yunanlıların istediği yönde ilerlemedi. Yer olarak özellikle İnönü’yü seçen Türk birlikleri Yunanlıları Bursa mevzilerine geri püskürtmeyi başarmıştır. Bu muharebe hem iç hem de dış politikada Türkiye’nin yararına olmuş, tarihimizde oldukça önemli bir yere sahiptir.
Birinci İnönü Zaferinin Yurt İçindeki Olumlu Sonuçları Nelerdir?
Bu savaşın kazanılması TBMM’nin tamamen içeride kuvvetlenmesini sağlamıştır. Halk artık TBMM’ye daha çok güvenmektedir. Güven oluşturan TBMM askere alım işlemlerini bu zafer ile daha da hızlandırmıştır. 1.İnönü zaferinin en büyük etkisi ise ülke içerisindeki isyanların bastırılmasıdır. Halk artık tamamen güvenle hareket etmeye başlamış ve birlik olmuştur. Düzenli orduya destek tam anlamıyla gerçekleşmeye başlamıştır. Aynı zamanda bu zafer Türk milletinin batı cephesindeki de ilk zaferidir. İnönü zaferi sonrasında Gazi Mustafa Kemal Paşa ise şu sözleri söylemiştir; ‘’Yeni Türkiye devletinin küçük, ancak milli ülkülü genç ordusu, en dar bir hesapla üç kat düşmanı İnönü Meydan Savaşı’nda yendi. Savaş sanatının en ince gereklerini yerinde uyguladı. İç sınırların kullanılmasında savaş tarihine parlak bir örnek yazdı. ‘’
1.İnönü Savaşı’nın Dış Politika Açısından Sonuçları Nelerdir?
1.İnönü muharebesi sonuçları Yunanlıların düşündüğünden çok farklı oldu. Galibiyeti kesin olarak gören Yunanlılar büyük bir yenilgiye uğrayarak, hiçbir amaçlarını gerçekleştiremezken aynı zamanda itilaf devletlerinin gözünden de düşmüştür. Türk milleti ise Yunanlıların tersine İtilaf devletlerine kendini saydırmayı başarmıştır. Artık TBMM tamamen itilaf güçleri tarafından tanınır olmuştur. 1.İnönü zaferinin en büyük dış politika sonucu budur.
Bu zafer Mustafa Kemalin kurduğu düzenli ordunun ilk zaferi olarak tarihe yazılmıştır. Düzenli ordunun bu zaferi dış politikada da itilaf güçlerini korkutmaya yetmiştir.
1.İnönü zaferi ile birlikte halkın TBMM’ye olan güveni artarken isyanlar da bastırılmıştır. Bu isyanlardan faydalanan itilaf kuvvetleri ise artık farklı bir siyasi politika izlemek zorunda kalmıştır.
Türkiye’nin bu zaferinden korkan diğer ülkeler ise acilen Londra’da toplanmışlardır. 23 Şubat ve 12 Mart 1921 tarihinde Londra konferansı resmi olarak toplanmıştır.
1 Mart 1921 yılında ise Türkiye Afganistan ile barış antlaşması imzalamıştır. Bu da dış politika da kendimizi artık kabul ettirdiğimiz anlamına gelmektedir.
Diğer bir zafer ise Ruslarla imzalanan Moskova Antlaşmasıdır. Bu antlaşma ile de Rusya TBMM’yi tanımıştır.
1.İnönü savaşının zaferle sonuçlanmasının en büyük sonucu pek çok farklı ülke ile barış imzalanması ve artık Türkiye’yi tüm dünyanın tanımış olmasıdır. Kurtuluş Savaşının zafere giden yolundaki en büyük katkı bu zaferdir.
